Een architect wordt vaak omschreven als de persoon die instaat voor het ontwerpen van een gebouw. Voorbeelden van zulke gebouwen zijn onder meer kantoren, woningen, fabrieken, sportcentra, kerken, enz. Maar de rol van een architect is veel meer dan dat. Hij/Zij zet dit ontwerp ook uit op tekeningen (de visualisatie van het ontwerp) en begeleidt de verwezenlijking van het ontwerp zowel technisch als administratief.

Een architect ontwerpt nieuwbouw projecten, maar kan zich ook toeleggen op het restaureren of opnieuw inrichten van een bestaand gebouw (dit heet renovatie).

De beroepstitel tot ‘architect’ is een beschermde titel. Architecten dienen zich aan te sluiten bij een beroepsorganisatie voor architecten. Deze eisen zijn streng, maar bieden de (toekomstige) klanten ook een zeker keurmerk aan.

Architectuur als beoefening van kunst

De architectuur wordt gedefinieerd als de kunst en wetenschap die zich bezighoudt met het ontwerpen van de gebouwde omgeving. Tot deze omgeving behoren onder meer landschappen, steden, kantoren, gebouwen, interieurs, meubelen, objecten, enz. Vroeger nam men het woord ‘bouwkunst’ in de mond terwijl dit tegenwoordig voornamelijk voor de esthetische kant van het ontwerpen en het bouwen wordt gebruikt. Voor de technische kant heeft men het dan over ‘bouwkunde’.

De architectuur wordt beoefend door een architect. Reeds in de Klassieke Oudheid was er al sprake over architectuur. Een werk van de Romeinse Vitruvius, genaamd “Over architectuur”, stelt dat de architectuur steunt op 3 principes:

• Schoonheid (venustas)
• Stevigheid (firmitas)
• Bruikbaarheid (utilitas)

De architectuur is in balans met elk van deze 3 principes. Deze hebben dan ook een gelijkwaardig belang.

De architectuur heeft in de loop der eeuwen heel wat veranderingen en invloeden ondergaan. Dit heeft geleid tot heel veel uiteenlopende bouwstijlen en stromingen zoals bijvoorbeeld de Art Deco, Art Nouveau, de Barokke architectuur, het Classicisme, de Gotiek, het Expressionisme, de Neogotiek, het Minimalisme, enz.

Een architect ontvangt zijn/haar opdrachten meestal van de bouwheer. Deze opdrachtgever kan zijn: een particulier, een stadsbestuur, een bestuur van een vereniging, een kerk of stichting, een overheidsinstantie, de directie van een onderneming, bedrijf of fabriek, enz. Hij/zij maakt dan een schetsontwerp met een voorlopige raming van de kosten, dit gaat al dan niet gepaard met een maquette ter visualisatie. Na een akkoord door de bouwheer wordt een bestektekening gemaakt. Vervolgens kan er een aanbesteding plaatsvinden, openbaar of onderhands. Bij beide vormen wordt het werk meestal ‘gegund’ aan de laagste inschrijver. Er kan ook in samenwerking met een aannemer een offerte van de kosten van het project gemaakt worden. Mits een goedkeuring kan er verder gegaan worden met de uitwerking van het bouwproject.